December 2006: Winterland in Maastricht: een winterloos energieland
We hebben er hier, om de hoek, nu al twee weken Winterland op het Vrijthof in hartje Maastricht opzitten en het is pas Sinterklaas geweest... Nog vier weken te gaan. Straks op de slotdag van Winterland zal de voorzitter van het WOC, neen niet het IOC maar het Winterland Organisatie Comité, plechtig kunnen verklaren: “Dit waren de warmste Winterland spelen ooit... Met het hoogste aantal dagen van absolute warmte records klopt deze Winterland alle vorige edities”. Hoeveel dagwarmterecords er de volgende weken in Maastricht gebroken zullen worden valt niet te voorspellen maar de afgelopen twee weken van Winterland hebben we er al vijf gehad. De gemiddelde dagtemperatuur van Winterland was, zo schat ik, zo’n 12 graden. Om van te zweten in het ijscafé! |
 |
Het was trouwens een merkwaardig spektakel de afgelopen twee weken om in hartje Maastricht tussen de platanen op het Vrijthof, dikwijls nog vol getooid met hun bladeren, de kraampjes met berenmutsen en glühwijn te zien dingen om de winteraandacht van de horden Winterlandgangers terwijl buiten toch vooral het zomergevoel overheerste. Maar afgaande op het aantal bezoekers, lijkt Winterland niet onder het veranderende klimaat te lijden, integendeel. Je komt nu, na een middagje Winterland vieren, niet langer thuis met verkleumde handen en lopende neus. En waarom zou het koud moeten zijn met Kerstmis? Het was daar destijds in Bethlehem wellicht precies zo warm als tegenwoordig op het Vrijthof. Voor mijn part mag er dus naast de Winterland Ice Bar zonder meer een Greenhouse Sauna Bar bijkomen om de bezoekers van Winterland een aangepast, 21ste eeuw winter- en kerstgevoel bij te brengen. Maar waarover ik het hier wilde hebben, is de heel wat problematischere vraag naar de energiekosten en de CO² bijdrage van Winterland zelf aan de klimaatverandering, waarvan de constatering dat dit de warmste Winterland ooit wordt wellicht de meest expliciete uiting is. De voorbeeldfunctie van Winterland als een lokaal gesponsord, energieverkwistende vermaakactiviteit – met het met Essent concurrende energiebedrijf Eneco als één van de hoofdsponsors van de ijsbaan – is, om het zachtjes uit te drukken, weinig verheffend en zal de Maastrichtse burger niet echt aanzetten het nu toch vooral zuiniger te doen met zijn energieconsumptie. Je zou trouwens kunnen stellen dat de sponsoring van energiebedrijven van dit soort niet-duurzaam entertainment perfect past in de paradoxale energie prijssetting waarbij consumenten van groene, duurzame energie gevraagd wordt meer te betalen voor hun energie dan de consument van niet-duurzame energie. Maar het kan ook anders... Afgelopen maand heeft onze minister president, Jan-Peter Balkenende, na het zien van de film An Inconventient Truth van de vroegere Amerikaanse vice-president Al Gore over de dreigende gevolgen van klimaatveranderingen, besloten zijn personeel op het Ministerie van Algemene Zaken, in plaats van een fles wijn, een energiebox als Kerstcadeau te geven. En als proef kregen in Woerden tienduizend huishoudens een energiebox cadeau van de gemeente, waarbij ze konden kiezen voor verschillende energiebesparende dingen zoals daar zijn: radiatorfolie, spaarlampen, brievenbusafsluiters en apparaatjes die tv of computer automatisch uitschakelen wanneer die te lang op standby staan. De energiebox met een waarde van honderd euro, zou op jaarbasis 150 euro opleveren aan bespaarde energiekosten. Reken uit je winst. Maar terug naar Winterland en de gemeente Maastricht. De gemeente biedt, zo las ik op Internet, basisscholieren uit de omgeving een gratis paar uren schaatsen aan op Winterland. Die schaatsbaan, zo staat te lezen op de Winterland site (http://www.winterland.nl) zou bijzonder energiekostenvriendelijk zou zijn. Goed voor Eneco, de sponsor, maar of de rest van Winterland even energiekost vriendelijk is, staat er niet bij. Wel dat Winterland 60.000 lampjes telt, 150.000 liter bevroren water en 4 kilometer stroomkabel. De Winterland Ice Bar, volledig opgebouwd uit 20 ton ijs, heeft een oppervlakte van 40 m². Alcoholhoudende drankjes worden er op temperaturen onder het vriespunt geschonken, het sinaasappelsap moet dan wel weer verwarmd worden tot een temperatuur van +1 graad. Hoeveel Winterland precies aan energie opgeslorpt zal hebben, zullen we ook pas op de slotdag te weten komen maar het zal duidelijk zijn: om het wintergevoel in deze warme dagen over te brengen, moet héél wat energie worden verstookt. De horecabedrijven rond Winterland die uiteraard een graantje willen meepikken van het wintergevoel dragen dan weer op hun manier hun steentje bij tot energieverkwisting. Op de open terrassen brandt nu min of meer overal de electrische of gasverwarming. Vroeger was het te koud voor een terrasje. “Met verwarmingselementen kunt u uw terras zo verwarmen dat bezoekers tot tien graden Celsius aangenaam buiten kunnen zitten” zo valt te lezen op de bizz.horeca site. “Niet alleen uw gasten maar uzelf zit er dan ook warmpjes bij. Voor u dan figuurlijk gezien... Want dat betekent extra omzet”. En de bijkomende energiekosten liggen laag genoeg om ze zonder al te veel problemen mee te kunnen verrekenen in de prijs van het genuttigde drankje op het buitenterras. Dat dit energieverspillend traject van wintergenot niet duurzaam is, lijkt weinigen tot op heden in Maastricht te beroeren. Hierbij dan ook mijn voorstel aan gemeente en het WOC: Maak van de volgende Winterland 2007/8 editie een groen, duurzaam Winterland. Een winterland dat niets meer uitgeeft aan energieverwarming - of verkoeling - dan dat het zelf opwekt. Geef het WOC een jaar de tijd om te bedenken hoe men hier uitkomt. Het bericht van het Groningse cultuurplatform De Puddingfabriek dat zij de ontlasting van de bezoekers aan hun cultuurplatform niet langer in het riool zouden laten vedwijnen maar als kostbaar goed, middels een chemisch proces zouden omzetten in energie die dan weer gebruikt zou worden voor de verlichting en het geluid tijdens optredens en concerten (http://www.tiscali.nl/content/article/nopme/491796.htm), leek achteraf een grap van de Puddingfabriek-directeur Wimer van der Veen. Maar er zijn tal van andere creatieve dingen te bedenken die wat uitvoering betreft wel snel en gemakkelijk realiseerbaar zijn. Waarom met dit weer geen zonnepanelen op de Ice Bar, of naast het grote Winterrad geen fitnessruimte openen waar energie opgewekt wordt die, al was het maar figuurlijk, het reuze Winterrad draaiend zou houden. In Buenos Aires zag ik laatst een messenslijper op een geparkeerde fiets die zo zijn diensten aanbood. En voor de rest kan Winterland één grote kas worden waar zoals in de land- en tuinbouw op een volledig duurzame manier met energie wordt omgesprongen. Winterland als bron van duurzame energie innovatie, het moet kunnen. Alleen al om de voorbeeldfunctie die van zo’n duurzaam Winterland zou uitgaan naar burgers, scholieren en andere bezoekers zou het mijn inziens de inspanning waard moeten zijn. En dan nodigen we volgend jaar Al Gore uit om het te openen. Winterland zal ons ongetwijfeld nog steeds een vervlogen droomland voorspiegelen van vrieskoude nachten en een witte Kerst die er wellicht nooit meer zal komen, maar het zullen tenminste duurzame winterdromen zijn: “A convenient Christmas dream” Luc Soete
blog archief
|
|