De Nederlandse depressie

Hup, Holland hup

In de economische stukjes die ik zo nu en dan schrijf, probeer ik al maanden tegen die groeiende club van zwartgallige toekomstvoorspellers een wat realistischer geluid te laten horen. Met de stelling dat, alles op de keeper beschouwd, het economisch met dit land nog wel meevalt. Dat onze werkloosheid b.v. de laagste van Europa is. Dat we op internationale concurrentie-hitlijsten hoger prijken dan ooit. Dat, als we te lang bij Carpay's AZM op een medische behandeling moeten wachten we sneller en goedkoper bij onze zuiderburen verzorgd kunnen worden, maar dat onze kinderen hier toch nog steeds veiliger de straat op kunnen. Kortom, en neem het van deze Belg aan, niet voor niets woon ik in dit land. Maar vorige week werd het zelfs mij teveel. Kok weg en Van Gaal die blijft. Zoals Louis van Gaal het in zijn persconferentie aangaf: "had ik maar wat van Kok's geluk". Kok's geluk zal mij een worst wezen. Geluk in de politiek is als geluk in de liefde: vasthouden en niet loslaten. Met het vertrek van Kok zou het politieke geluk dit land wel eens de rug kunnen toekeren… En toen, geheel onverwacht, het drama van Dublin. Er is hierover de afgelopen week al veel geschreven. In de NRC deed Guus van Holland, wellicht een pseudoniem voor Guus Hiddink, het bijzonder inspirerend. Een klein citaat: "Bijna zorgelijk verspreidde de (voetbal)liefde zich onder het Nederlandse volk. Niet beschermd door enig voorbehoedsmiddel zaaide het Oranjegevoel onrust in de Nederlandse samenleving." Het drama van Dublin maakt ongekende literaire creativiteit los bij journalisten, columnisten-schrijvers, schrijvers-cabaretiers, en vele anderen. Ik wil niet achter blijven: een bescheiden economische bijdrage.

De teloorgang van het Nederlandse voetbal in Dublin is economisch gezien uiteraard een ramp voor Nederland: voetbalsucces is een belangrijke vertrouwensfactor in de economie. Denk terug aan de Franse overwinning tijdens het vorige wereldkampioenschap en de hervonden Franse fraternité. Wat nu vooral opvalt is de sterke band - de kabel ? - tussen de gemoedstemming rond het Nederlandse voetbal en dat rond zijn hoofdsponsor, het in velerlei opzichten even aanvallende KPN. Ook hier denkt de hoofdcoach er niet aan op te stappen. Zowel het Nederlandse voetbal als KPN hebben in deze zich globaliserende wereld te kampen met een te kleine thuismarkt: te weinig inkomsten om de internationale concurrentiestrijd aan te gaan. En om nu nog lering te trekken uit de alternatieve Belgische verdedigende strategie bij de Rode Duivels of Belgacom is niet alleen te laat, het past ook niet binnen de Nederlandse voetbal- en ondernemingscultuur. Vanuit dit perspectief kan de afgang van het Nederlandse voetbal niet los gezien worden van de beursafgang van KPN. Ik heb zelfs zo'n vermoeden dat de KNVB een contract heeft uitgewerkt met de voetballers van het Nederlandse elftal waarbij de premie voor het behalen van het wereldkampioenschap in KPN aandelen uitbetaald zou worden. Het begon immers echt slecht te gaan met Nederland met die wedstrijden tegen Portugal toen het aandeel van KPN onder de 20 euro zakte. En toen afgelopen maand het aandeel zelf onder de 5 euro kwam te liggen, hielden Edwin en zijn maatjes het voor gezien. Coccu had onder het kaarten nog snel even berekend wat de aandelen nog waard zouden zijn. Minder dan een jaarabonnement op Voetbal International. En zo werd voetbalgeschiedenis geschreven en zit half Nederland nu met een kater en wordt het vliegen naar Japan heel goedkoop om er de i-mode GSM-etjes van KPN's partner Docomo uit te proberen. De touroperators krijgen hun vliegtuigen immers niet meer vol zonder Nederlands voetballegioen.

Allemaal goed en wel, bedenk ik me dan, maar wij zijn met zijn allen als aandeelhouder van de Nederlandse staat in KPN ook een heleboel geld kwijt. Wat denkt U van een Minister van Financiën die in anderhalf jaar een verlies lijdt van zo'n 50 à 70 miljard gulden op zijn overheidsaandeelportefeuille? Precies, dat die even goed trainer bij het Nederlandse elftal of bij KPN hoofdcoach kan worden. Maar de Minister kan het nog goedmaken. Mevrouw Voûte was mij al voor. Beste Gerrit, koop toch wat van die KPN aandelen. A 2,25 euro 't stuk, verkoop je ze straks beetje bij beetje wanneer het aandeel terug in de buurt zit van wat analysten als de echte waarde van KPN aangeven: zo'n 11 euro per aandeel. Goed voor KPN, goed voor ons en je schatkist en... het Nederlandse voetbal. Het moeten toch niet alleen bedrijfsleiders zijn die in Cor Boonstra's woorden zo "ongelooflijk dom" mogen zijn met persoonlijke aandelentransacties. Wat het bedrijfsleven mag, mogen wat mij betreft beleidsmensen in onze naam ook. Dat is pas echt volkskapitalisme. Kortom, hup holland, hup.

Luc Soete