Ik vroeg mij altijd af waarom een popgroep zich ooit "the presidents of the USA" genoemd had. Voor de popkenners onder U: hun grootste hit van enkele jaren geleden was "peaches", met de overgetelijke lijn: "millions of peaches, peaches for me". Sinds de Amerikaanse verkiezingen van dinsdagnacht heb ik het eindelijk door. Neen, niet over die peaches, wel over "the presidents of the USA". In de USA kan immers alles. Je kunt er op overledenen stemmen, zoals de gouverneur in Missouri, en op bepaalde momenten, en afhangende van de tijd dat je naar de TV-zenders kijkt, blijken er ook verschillende presidenten te zijn. Ik veronderstel dat de kranten er ook in Nederland vol van staan, maar nog even voor alle duidelijkheid. Er is nu, één: de dienstdoende president, ons aller geliefde Bill Clinton druk bezig met Arafat en Barak. Twee, er is, na de hertelling in Florida, een president elect "George dubbel you" Bush die nu voldoende kiesmannen achter zich heeft, en drie: er is Al Gore president van de "popular vote". Het doet een beetje denken aan het Britse koningshuis toen prinses Diana nog leefde. Er is de koningin-moeder die de bevolking met weemoed doet terugdenken aan het oude Britse imperium, de koningin elect die er veelal "not amused" bijloopt en de "people's princess" die de harten van Elton John en vele andere fans in vervoering bracht. Maar ik wijk eens te meer af.

Ik schrijf dit stukje vanuit een regenachtig Parijs waar ik met wat Amerikaanse collega's deze ultieme "real soap" gade sla. Het is nu donderdagavond: Bush staat nog steeds zo'n 300 stemmen voor, het grootste deel van de Florida-counties zijn geteld en de Dow Jones dondert naar beneden. Bob Solow, met wie ik over nieuwe economie moet debatteren, begrijpt maar niet hoe kiezers zomaar acht jaar historisch ongeëvenaard Amerikaans economisch succes kunnen wegstemmen voor iemand als Bush die een economisch rampenscenario voorstelt. Hoe kan ik hem straks nog serieus nemen als ingezetene van een land dat op Bush stemde, vraagt ie me. Nou, ik houd liever mijn mond over mijn Vlaamse afkomst, gelukkig ben ik in het buitenland een Dutchman. Hoe dan ook: als wijze Nobelprijs-econoom gelooft ook Solow dat Bush uiteindelijk toch zal moeten inbinden. Er is namelijk nog een vierde president die wat leeftijd betreft steeds meer op de Britse Queen Mother begint te lijken maar kwiek is als een jonge veertiger: de president van de Fed: Alan Greenspan. En als "George dubbel you", vooral beroemd omwille van zijn woordversprekingen, straks tegen Greenspan zegt: "If we don't succeed, we run the risk of failure", zal Greenspan hem ongetwijfeld antwoorden: "the future might not be better tomorrow."

Bush's probleem is inderdaad, of hij nu verkozen wordt of niet, dat zijn economisch programma van belastingverlaging de Amerikaanse economie naar alle waarschijnlijkheid nog meer zal verhitten en zo mogelijk de inflatie zal aanwakkeren, zodat Greenspan uiteindelijk de rente wel zal moeten verhogen met alle gevolgen van dien. Het economie mirakelmodel van de democraten bestond in zekere zin uit een partnership tussen de Clinton-administratie en Greenspan's Fed. Clinton zou dankzij een restrictief fiscaal beleid ervoor zorgen dat het enorme begrotingstekort snel omgebouwd zou worden in een begrotingsoverschot dat aangewend zou worden voor aflossing van de staatsschuld. Zo kon Greenspan's Fed een veel lakser monetair beleid voeren, zodat de private sector gemakkelijk aan bijkomende financiële middelen kon komen, wat uiteraard zijn uitwerking op groei niet heeft gemist. Bush's voorstellen druisen daar volledig tegen in. Weinig economen nemen dan ook zijn economische voorstellen serieus. Intussen is wel duidelijk dat het Amerikaanse verkiezingsstelsel onvoorstelbaar verouderd is, zowel wat vorm als uitvoering betreft. Eerder dan te navelstaren over de schitterende uiting die dit allemaal is van de sterkte van de Amerikaanse democratie, zou men beter enkele van de 500 miljoen dollar die Bush en Gore uitgegeven hebben aan hun campagne, geïnvesteerd hebben in het technologisch vernieuwen van het verouderde verkiezingssysteem en het nu beruchte "butterfly" kiesbiljet in Palmbeach County. Het politieke media-spektakel dat zich nu afspeelt in de VS lijkt op een wel heel slechte "all-American" soap waar we allemaal jammer genoeg wel moeten naar kijken. Of nu straks Bush of Gore de fakkel overneemt van Clinton, een politieke macht gebaseerd op 229 stemmen zal internationaal moeilijk serieus te nemen zijn. De jaren 90 waren ongetwijfeld het decennium van de VS. Het valt te betwijfelen of dit straks in de 21ste eeuw, die begint immers pas straks in 2001, nog het geval zal zijn. Tenzij, ja, mijn bijdrage ging over "the next president van de USA". Wat denkt U van Hillary Clinton in 2004?

Luc Soete