Wereldrecords

Deze woensdag was wereldrecorddag. Er waren zoals dikwijls veel kandidaten.  Bij onze zuiderburen hadden ze al het Belgische record regeringsonderhandelingen binnen, maar om als wereldrecord te gelden, was het toch wel wat pover. Maar woensdag bleek na de stemming over Brussel Halle Vilvoorde dat het mogelijk wel eens het laatste Belgische record regeringsonderhandelingen zou kunnen zijn. Meer nog, na de stemming blijkt dat het wereldrecord “Belgen Hangen Vlaggen” dat nog dateert van de tijd van Koning Boudewijn’s overlijden, neen niet van de laatste deelname van België aan de wereldbeker voetbal, met glans zal doorbroken worden, tenminste in de streek van het nog niet gesplitste Brussel Halle Vilvoorde.

Maar ik wil het hier hebben over een veel interessanter record dat deze week wel gebroken werd en dat de volgende weken, jaren wellicht, steeds opnieuw doorbroken zal worden. Dat van de olieprijs. Langzaam maar zeker kruipt die prijs nu richting de 100 dollar grens. Deze woensdag kwam de prijs van een vat lichte Amerikaanse ruwe olie op $ 98,62: een prijs die zelf dicht bij het absolute record komt van de reële, voor inflatie gecorrigeerde, recordprijs van $101,30 dat in april 1980, bijna dertig jaar geleden, gesteld werd ten tijde van de Amerikaans-Iraanse crisis. Nog steeds bestaan er twee tegenstrijdige interpretaties die naar een verklaring zoeken voor de huidige stijging van de olieprijs.

Aan de ene kant de visie dat er zelfs op lange termijn niet echt sprake is van wereldwijde olieschaarste. De huidige olieprijzen zijn dan ook veeleer het resultaat van korte termijn effecten: orkanen in de golf van Mexico, speculaties, en dergelijke die tegenwoordig meer effect hebben omdat er weinig reservecapaciteit en voorraad beschikbaar is. Vooral handelaren en energiebedrijven die hun beurskoers zien stijgen profiteren hiervan. De laatste schattingen van BP over de wereldwijde olievoorraden geven aan dat er aan de huidige vraag nog voldoende oliereserves in de grond zitten voor de volgende 40 jaar. En natuurlijk zullen naast deze bewezen reserves ook in de toekomst nieuwe voorraden ontdekt worden zoals in het Noorden van Rusland, zoals deze week nog bekend werd gemaakt tijdens het bezoek van premier Balkenende aan Poetin. We zitten dus vooral met een tijdelijk probleem rond die olieprijs die hoe dan ook dankzij de sterke euro ons nu met minder problemen opzadelt dan de Verenigde Staten. En met onze zware accijnsbelasting op benzine, merken we hoe dan ook veel minder van die prijsstijging, grofweg slechts een vijfde. De verdubbeling van de olieprijs gedurende de laatste twee jaar heeft slechts geleid tot een stijging van 20% van de benzineprijs. In België heeft de stijgende olieprijs mogelijk zelfs het positieve gevolg de regeringsonderhandelingen te versnellen: de sinds mei demissionaire regering weigert immers de olieprijsstijging met een verlaging van de accijnzen te compenseren met de volgende argumenten: geen lopende zaak: brengt de begroting in gevaar en de stookolie-, diesel- en benzineprijs is nog altijd lager dan in het buitenland. Het is trouwens grappig om te zien hoe het de partij is die straks in de oppositie zit maar nu zelf nog deel is van het kabinet, zich daar vooral kwaad over maakt.

Aan de andere kant is er de visie dat de vraag naar olie veel sterker groeit dan het aanbod en dat de huidige olieprijzen sinds 2004 aan een opwaartse beweging zijn begonnen die het begin zijn van een continue structurele stijging. Enerzijds kan het beschikbare aanbod aan reserves niet snel genoeg opgepompt worden door gebrek aan installaties, onderhoud en investeringen. Anderzijds wordt de vraag naar olie amper afgeremd door de stijging in prijs. Het deze week uitgebrachte rapport van het Internationale Energie Agentschap verwacht meer dan een verdubbeling van het aantal auto’s wereldwijd van 900 miljoen naar 2,1 miljard. En ook al verbruiken al die Chinese en Indische auto’s straks minder benzine per km dan de onze nu, dan nog zal de totale vraag naar diesel en benzine gestegen zijn. En echt technologische alternatieven voor diesel en benzine in auto’s en vrachtwagens zijn op korte termijn niet voorhanden.

Kortom, een maandelijkse nieuwe record olieprijs lijkt iets waar in de toekomst niet aan te ontsnappen valt. Misschien dat de wereldrecordsponsors aan wat nuttigere records moeten denken. Ik sta open voor suggesties. Ik vond die van de beboeting door de Duitse politie van een Twingo waarin 10 passagiers zaten deze week anders wel een goede. In plaats van elk een boete van 40 euro aan te smeren hadden ze wat mij betreft best een prijs mogen krijgen. Ja, en in België? Wat vindt U van zonnepanelen in Belgische kleuren?

Luc Soete

10 november 2007