Het Ministerie van e-Business

Eerder verschenen in Intermediair nr. 14, 6 april 2000.

Vorige maand vertelde op een congres, de Amerikaanse "chief economist" van het Department of Commerce hoe hij zich nog de grap herinnerde waarmee een lokale gouverneur zo'n twintig jaar geleden in de stijl van een goed nieuws, slecht nieuws verhaal een conferentie over informatietechnologie opende. Een wetenschapper komt een politicus tegen en zegt: "Er is iets dramatisch revolutionairs op komst, de meest radicale innovatie ooit, het zal uitvindingen uit het verleden naar de vergeethoek duwen. Het heet informatie. En nu het slechte nieuws. U zult er geen enkele stem mee kunnen winnen". Op het podium zat toen ook de nog jonge Al Gore, pas verkozen in het Amerikaanse Huis van Afgevaardigden, die reageerde met de Goriaanse opmerking "I don't get the joke". Als Gore straks verkozen wordt zal het ongetwijfeld in grote mate te danken zijn aan de manier waarop hij zich als vice-president de afgelopen acht jaar ontpopt heeft tot grote pleitbezorger van Internetgebruik in bedrijven, bij de overheid, in scholen, en meer algemeen in de hele Amerikaanse samenleving. Al Gore personifieert in zekere zin het belang van politiek engagement in de nieuwe economie, waarvan de Amerikaanse economie zo geprofiteerd heeft over de afgelopen jaren. Volgens mijn Amerikaanse collega, zou het eerste zijn wat Gore zou doen, mocht hij verkozen worden, het Department of Commerce omvormen tot het Department of e-Commerce. Nou, antwoordde ik, wij hebben in Nederland al jaren een Department of e-Business, "they just don't know how to pronounce it", voegde ik eraan toe, in het geval hij ons Ministerie van EZ kende.

Maar Nederland is de Verenigde Staten niet. Ik had dolgraag doorgepraat over het kabelexperiment Zaltbommel (degene die zich dit experiment nog herinnert krijgt een gratis internet aansluiting cadeau), over het kennisnet van de vorige minister van onderwijs, maar de tijd ontbrak. Nederland vertelde ik hem dan maar was een gidsland op heel wat gebieden, ook op ICT gebied, met een waaier aan historische ervaringen en initiatieven op het ICT vlak. Het leed echter aan de "wet van de remmende experimenten", een variant op de wet van de remmende voorsprong. Remmende experimenten leiden tot veel discussie en weinig actie: zij zijn er in zekere zin om zekerheid te creëren waar geen zekerheid kan gevonden worden. In een digitale omgeving werkt dit zeer ontluisterend. Immers, de tijd dat de mogelijk positieve resultaten uit het experiment bekend zijn, is de technologische ontwikkeling al weer een stap verder. Maar de tijden veranderen. Vorige week werd bekend dat het aantal actieve Internetgebruikers in Nederland met meer dan 2 miljoen gestegen was in amper zes maanden. Ons land lijkt nu zowel wat Internet gebruik als mobiel bellen betreft, uit te groeien tot koploper in Europa, met alle mogelijkheden om in nieuwe gebieden zoals "mobile commerce" het voortouw te nemen. Ontbreekt nu echter een overheidsfiguur die, zoals in de VS als aanjager en bezieler zou kunnen fungeren. Tijd dan ook voor de Minister van EZ om als hoofd van het Ministerie van e-Business een bezielende rol te spelen voor de Nederlandse versie van de nieuwe economie: een digitale mobiele delta waarin toegankelijkheid niet langer fysiek beperkt wordt door de aanwezigheid van de vaste telecom of kabelinfrastuctuur. Nederland wapland.

Luc Soete