Mobiele voyeurs

Eerder verschenen in Intermediair nr. 7, 22 februari 2001.

Ik zit eens te meer in de trein, misschien U ook wanneer U dit leest. Afgesloten van de buitenwereld. Zo nu en dan galmt de aankondiging van het volgende station door de luidsprekers. Mobiele belletjes klinken zo nu en dan. "Ik zit in de trein" is de meest gehoorde openingszin. Plots klinkt mijn SMS boodschap-belletje: "Miss U". "Mi 2" antwoord ik, zonder precies te checken tegen wie ik dit nu precies zeg. Ik ben in mijn SMS-roes. Directe, korte boodschapjes zonder al te veel na te denken die met de snelheid van cyberspace wegvliegen van mijn mobieltje, wachtend op een antwoord… Want nadenkend terwijl ik dit stukje zit te typen, mis ik je helemaal niet, meer nog je stoort me. Want met die boodschap ben ik weer enkele minuten van mijn schaarse batterijtijd van mijn computer kwijt. De trein is hoe dan ook de ideale plek om mailtjes te lezen en te versturen. Het is het nieuwe mobiele mailtjes-medium geworden. Te voet of op de fiets SMS-boodschappen lezen en sturen lukt me ook wel maar is toch, zo merk ik telkens weer, levensgevaarlijk. Zolang mobiele communicatie zich beperkt tot mondeling communiceren en de ogen op de omgeving gericht kunnen blijven, is er niets dat het succes van mobiele communicatie in de weg kan staan. Maar zodra ogen gaan deel uitmaken van de communicatie verandert er veel aan de mobiele vrijheidsgraden.
Wat dan als we straks met onze derde generatie mobiele communicatie met zijn allen mobiel beelden kunnen versturen? Het zien terwijl ik mobiel communiceer zal ongetwijfeld heel wat communicatiewaarde toevoegen. Maar in een mobiele omgeving interesseert de gelaatsuitdrukking van mijn gesprekspartner aan de andere kant van de "lijn" me na een tijdje welllicht minder. Zeker als ik er tweemaal meer voor moet betalen. Wat mij wellicht meer intrigeert, is de mobiele omgeving waarin hij of zij zich bevindt. Dus eerder dan zoals nu de gesprekspartner te vertellen "ik zit in de trein", zal de mobiele beller zijn mobiele webcam gebruiken om dit ook te tonen: "Kijk ik zit in de trein. En kijk wat een knappe gozer of wat een knap stuk tegenover mij zit". En de plaatjes van de omgeving die zo verzonden worden, kunnen naar believen opgeslagen en bekeken worden door mijn gesprekspartner. De omgeving waarin we onze elke dag bewegen is onze omgeving, met mobiele beeldcommunicatie kunnen we deze omgeving op elk moment delen met anderen. Ongetwijfeld zal dit heel wat vragen oproepen omtrent privacy, vragen waar niemand die zich op dit ogenblik met de ontwikkeling van de derde generatie mobiele communicatie bezighoudt, echt over lijkt na te denken. Straks is het niet zozeer een alles controlerende big brother die inbreuk doet op onze privacy, dan wel de voyeurs die ons als onderdeel van hun omgeving "vrij" rondsturen. Met elke nieuwe vorm van communicatie stellen zich nieuwe problemen rond privacy, zo ook met mobiele beeldcommunicatie. De trein heeft toch nog toekomst.

Luc Soete